بسیاری از یخچال‌های قدیمی و بعضی از یخچال‌های کوچک (مانند یخچال‌های هتلی یا مسافرتی) فن مخصوص یخچال ندارند، اما اکثر یخچال‌های مدرن دارای دو یا سه فن هستند که ممکن است آنها را در داخل يا پشت دستگاه ديده باشيد. اگر براي شما نيز اين سوال پيش آمده که فن يخچال چيست و چگونه کار مي‌کند، در ادامه اين مقاله با ما همراه باشيد.
آنچه در این مطلب می‌خوانید
انواع فن‌های موجود در يخچال
ما در این بخش به فن‌های موجود در یخچال اشاره می‌کنیم، پس اگر خواهان کسب اطلاعات بیشتر در این باره هستید با مطلب همراه باشید.
فن کندانسور
Condenser Fan یا فن کندانسور به نام فن خنک کننده نیز شناخته می‌شود. این نوع فن در همه یخچال‌ها دیده نمی‌شود ولی معمولا در مدل‌هايي که با تکنولوژی‌های جدیدتر ساخته شده‌اند، به کار رفته است. کمپرسور و کويل‌هاي کندانسور به هنگام کار کردن داغ مي‌کنند، در اينجا این فن دست به کار شده و با کشيدن هواي محيط به سمت خود و دميدن آن بر روي کويل‌ها، به فرآيند خنک شدن آنها کمک می‌کند.
اواپراتور
فن اواپراتور یا Evaporator fan که تحت عنوان فن تبخير يخچال نيز شناخته مي‌شود، وظيفه گردش هوای سرد در سراسر دستگاه را به عهده دارد. اين فن معمولا در قسمت فريز تعبيه شده است اما در بعضي مدل‌ها، دو فن اواپراتور (يکي در يخچال و ديگري در فريزر) ديده مي‌شود. وظيفه اين فن اين است که هواي سرد را در تمامي قسمت‌هاي يخچال و فريزر پخش کرده و به اين طريق باعث تازه ماندن مواد غذايي درون یخچال شود.
محل قرارگيري فن‌ها
فن کندانسور در پايين يخچال و در کنار کمپرسور و کویل‌های کندانسور قرار گرفته است. البته یخچال‌هایی که کندانسور آنها در پشت واقع شده، اين فن را ندارند. فن اواپراتور نيز در داخل یخچال در زیر قاب‌های مخصوص قرار گرفته که برای دسترسی به آن ابتدا بايد مواد غذايی و سپس پنل مخصوص را خارج کنيد.
آیا فن یخچال باید یکسره کار کند؟
قسمت داخلی يخچال بايد در دمای ثابت حدود 4 درجه و فريزر در دمای 18- نگه داشته شود. کمپرسور و فن‌ها باید گهگاهی در طول روز کار کنند تا بتوانند دمای خنک را حفظ کنند. فن کندانسور و کمپرسور زمانی که موتور در حال کار هست فعالیت دارند. فن‌های داخلی دستگاه نيز با باز شدن درب يخچال از کار افتاده و وقتي در بسته شود، مجددا فعال می‌شوند.
پيامد‌های اختلال در عملکرد فن‌ها
اگر نمی‌دانید فن یخچال می‌تواند منجر به ایجاد چه اختلالاتی شود با این بخش همراه باشید. عدم کارکرد درست فن یخچال باعث مشکلاتی نظیر فاسد شدن مواد غذایی می‌شود.
آسيب به موتور يخچال
اگر فن يخچال به درستی کار نکند، نمي‌تواند کمپرسور را که به هنگام کار گرم شده، خنک کند. پس کمپرسور بيش از حد داغ مي‌شود و ممکن است به اجزای آن آسيب برسد. علاوه بر این بدون فن‌های فعال، کمپرسور مجبور است برای مدت طولانی‌تری کار کند تا به دمای مورد نظر برسد. این عملیات مداوم می‌تواند فشار بیشتری به کمپرسور و دیگر اجزای موتور وارد کند در نتيجه طول عمر يخچال کاهش پیدا می‌کند.
افزايش مصرف انرژی
اگر هر کدام از فن‌ها معيوب شوند يا کاملا از کار بيفتند، بر ظرفيت خنک‌کنندگ يخچال تاثير خواهند گذاشت. پس کمپرسور مجبور است بيشتر کار کند و برق بيشتري مصرف کند تا بتواند افزايش دماي پيش آمده را جبران کند. این امر منجر به افزایش مصرف انرژی و ایجاد قبض‌های مصرفی با قیمت بیشتر مي‌شود.
فساد مواد غذایی
عدم کارکرد درست فن یخچال می‌تواند منجر به تجمع هوای گرم در اطراف کمپرسور شود. این گرما نه تنها به اطراف، بلکه به داخل یخچال نیز سرایت می‌کند. در نتیجه، ظرفیت خنک‌کنندگی دستگاه کاهش یافته و ممکن است نتواند دمای ایمن برای ذخیره سازی مواد غذایی را تامین کند. در نتیجه خرابی فن‌ها می‌تواند منجر به فساد، رشد باکتریایی و ایجاد خطرات بالقوه برای سلامتی شما از طریق مصرف مواد آلوده شود.
علت صدای فن یخچال چیست؟
چند دلیل عمده برای اختلال در عملکرد فن‌ها و شنیده شدن صدای ناهنجار از آنها وجود دارد که با هم بررسی می‌کنیم.
- خرابی موتور، که به علت فرسودگی یا مشکلات الکتریکی رخ می‌دهد و بر فن‌ها تاثیر می‌گذارد.
- انسداد، جمع شدن گرد و غبار یا وجود اشیا خارجی که مانع گردش و کارکرد درست فن‌ها می‌شود.
- آسیب تیغه، تاب خوردن، خم شدن یا آسیب دیدن تیغه‌های فن در حرکت آن تاثیر می‌گذارد.
- مشکلات برق، مواردی مانند سوختن فیوز، قطعی برق یا نوسان آن باعث اختلال در فن‌ها می‌شود.
- برد معیوب، اگر برد الکترونیکی یخچال مشکل داشته باشد، در عملکرد فن‌ها مشکلاتی ایجاد می‌کند.
علت یخ زدن فن یخچال
همانطور که تا به اینجا بررسی کردیم، فن یخچال یکی از مهم‌ترین قطعات آن محسوب می‌شود و وظایف مهمی برعهده دارد. یکی از مشکلات رایج فن‌ها، یخ زدن آن است. از دیگر دلایل اصلی این مشکل می‌تواند گرفتگی مسیر آب شدن برفک‌ها یا اختلال در سیستم دیفراست یخچال که باعث ذوب نشدن یخ و برفک‌های موجود روی فن‌ها شده و به از کار افتادن فن منجر می‌گردد، اشاره کرد.
بررسی فن‌های یخچال
بررسی فن کندانسور
برای بررسی فن کندانسور، ابتدا حتما یخچال را از برق بکشید. از آنجایی که کندانسور معمولا در پنل پشتی واقع شده، ممکن است نیاز داشته باشید دستگاه را کمی به سمت جلو بیاورید. پیچ‌های مربوط به پنل را باز کنید و آن را کنار بگذارید. اطمینان حاصل کنید که این وسیله آزادانه می‌چرخد و همچنین تیغه‌ها سالم هستند. این امکان وجود دارد که گرد و غبار یا اشیاء دیگر در عملکرد فن اختلال ایجاد کرده باشند. گاهی اسپری کردن کمی روغن مخصوص به چرخش بهتر تیغه‌ها کمک می‌کند.
بررسی فن اواپراتور
حین چک کردن وضعیت این فن نیز باید یخچال را از برق خارج کنید. این فن معمولا در پنل داخلی فریزر قرار گرفته است پس ابتدا باید مواد غذایی خارج شوند. سپس به آرامی پنل دیواره داخلی فریزر را باز کنید. یکی از اصلی‌ترین عوامل اختلال در عملکرد فن اواپراتور، یخ زدگی تیغه‌های آن است. بررسی کنید آیا فن دچار یخ زدگی شده یا خیر؟ سپس از نبود گرد و خاک یا هر نوع مانع دیگر اطمینان حاصل کنید. برای یخچال‌هایی که چند دهه استفاده مداوم را تجربه کرده‌اند، ممکن است فن یخچال دچار فرسودگی نیز شده باشد که در این صورت باید آن را تعویض کنید.
نحوه تعمیر فن یخچال
ابتدا یخچال را از برق بکشید. برای تعمیر فن‌های داخلی، مواد غذایی را خارج کنید. به آرامی پنل پشتی را باز کرده تا به آن دسترسی پیدا کنید. حالا می‌توانید پیچ‌های نگهدارنده فن را جدا کرده و خود فن را از محفظه بیرون بیاورید. برای تعمیر فن‌های پشتی نیز به همین ترتیب، ابتدا یخچال را به جلو کشیده و پس از باز کردن محفظه، پیچ‌ها را باز کنید. در این مرحله می‌توانید فن معیوب را جدا کرده و با فن جدید جایگزین کنید. البته تعمیر و تعویض فن یخچال نیازمند دانش تخصصی در این زمینه است و بهتر است این امر را به متخصصین آن بسپارید.
چه زمان باید فن یخچال را تعمیر کنیم؟
فن یخچال یکی از مهم‌ترین اجزای آن است. اما چه زمانی متوجه شویم که فن‌ها نیاز به تعمیر دارند؟
- در صورتی که فن‌ها یکسره کار می‌کنند و در هیچ زمانی از روز غیرفعال نشوند.
- اگر زمانی که خودتان آنها را بررسی کرده‌اید متوجه شده‌اید که اجزا و پره‌های فن آسیب دیده‌اند.
- یخچال به درستی کار کند اما محیط داخلی آن همچنان گرم است.
- در صورتی که صداهای غیرطبیعی از یخچال شنیده می‌شود ممکن است مشکل از فن‌ها باشد.
- جمع شدن آب در زیر یخچال که احتمالا نشانگر مشکل فن‌ها هست.
- اگر سال‌های زیادی از یخچال استفاده شده باشد، ممکن است فن‌ها دچار فرسودگی شده باشند.
- در صورتی که یخچال در بعضی ساعات روز بی‌دلیل خاموش شود، احتمالا مشکل از فن‌ها است.
این موضوع را در نظر داشته باشید که تعمیر یا تعویض فن یخچال، نیازمند تخصص در این زمینه است. برای عیب‌یابی و تعمیر یخچال ال‌جی در کرمان یا دیگر شهرهای ایران حتما با نمایندگی‌های معتبر این محصول در تماس باشید.
سخن پایانی
در اینجا با هم به بررسی اینکه فن یخچال چیست و چه وظایف مهمی بر عهده دارد، پرداخته‌ایم. گاهی تعمیر نکردن به موقع فن، می‌تواند باعث آسیب به موتور دستگاه در نتیجه بیشتر کردن و افزایش هزینه‌های جانبی شود. اگر به هنگام بررسی فن متوجه مشکلی شده‌اید، در اولین فرصت برای تعمیر یا تعویض آن با نمایندگی تعمیرات ال‌جی در کرمان شهر دوست‌داشتنی خود در تماس باشید.